Voor wie denkt dat beleggen een saai vak is, hoeft de laatste paar weken de krant (of internet) maar even open te slaan en het is direct duidelijk: de markt is momenteel behoorlijk in beweging en dan vooral neerwaarts. Na een lange periode van stijging van zowel aandelenmarkten (de S&P 500 sloot op 21 mei op een all-time high stand van 1669) als obligatiemarkten (de 10 jaars Duitse staatsobligaties bereikte op 2 mei een all-time low rentestand van 1,16%) vindt er nu een stevige correctie plaats.
De oorzaken van deze correctie is gelegen in een aantal factoren. Kijkend naar de aandelenmarkt is vooral de aankondiging van de FED (op 22 mei) om op termijn het opkoopprogramma eventueel af te bouwen of helemaal stop te zetten de belangrijkste factor. Sindsdien reageert de markt zeer contrair: positief economisch nieuws wordt negatief uitgelegd (want daarmee is de kans groter dat het opkoopprogramma sneller wordt afgebouwd) en vice versa.
De obligatiemarkt is sinds begin mei al in mineur en dat heeft zeer waarschijnlijk te maken met het Amerikaanse werkgelegenheidsrapport dat toen naar buiten kwam. De cijfers vielen mee en ook de cijfers over eerdere maanden werden naar boven bijgesteld. Dit heeft geleid tot enige fantasie in de verwachtingen voor de economische groei. De aandelenmarkten stegen vervolgens nog vrolijk door op dit nieuws. Pas nadat de berichten vanuit de FED over het afbouwen van het opkoopprogramma naar buiten kwamen, keerde ook daar het sentiment.
Markten reageren altijd heftig op onverwachtse bewegingen van belangrijke partijen zoals de centrale banken. Nu duidelijk wordt dat het opkoopprogramma eindig is, misschien iets eerder dan beleggers hadden gehoopt, houdt men hier rekening mee bij het maken van prognoses over groei van de economie e.d. Naar mijn mening is het dan ook niet te verwachten dat wanneer de FED daadwerkelijk overgaat tot het afbouwen van het opkoopprogramma, de markten nog een grote daling voor hun kiezen zullen krijgen. Het nieuws is al ingeprijsd in de koersen.
Ook doemscenario’s, zoals een extreme stijging van de rente zijn naar mijn mening niet aan de orde. Waakzaamheid blijft echter wel geboden. De comfortzone waarin de westerse economieën zich bevonden vanwege de ondersteuning vanuit de centrale banken (VS, Europa en Japan) moeten we helaas binnenkort achter ons laten. De economie is op zichzelf aangewezen op haar eigen fundamenten zonder ondersteuning van centrale bankiers. Recente cijfers over de detailhandelsverkopen en uitkeringsaanvragen in de VS vielen gelukkig mee. Wanneer het vertrouwen bij consumenten en inkopers weer toeneemt zijn we langzaam op de goede weg. We bevinden ons in een overgangsfase, waarin de volatiliteit de komende tijd nog wel zal aanhouden op de beurzen.
