Bron gemeente Haarlem: Voor mensen die te maken hebben met een opstapeling van problemen en een licht verstandelijke beperking is vaak geen geschikte opvang en zorg. De gemeente Haarlem is op zoek naar een locatie voor een passende woon- en zorgvorm en vraagt Haarlemmers mee te denken over een Domus-plus voorziening voor de regio.
Speciale zorg in Domus-plus opvang
Voor mensen die te maken hebben met een opstapeling van problemen en een licht verstandelijke beperking is vaak geen geschikte opvang en zorg. De gemeente Haarlem is op zoek naar een locatie voor een passende woon- en zorgvorm en vraagt Haarlemmers mee te denken over een Domus-plus voorziening voor de regio.
De zorg staat in Nederland op een hoog peil maar er blijft een categorie van mensen met een opstapeling van problemen voor wie niet altijd een plek is in de bestaande voorzieningen. Het Leger des Heils heeft elders in het land ervaringen opgedaan met een speciale opvang, Domus-plus waar deze mensen veiligheid en zorg op maat krijgen. Haarlem zag een toename van het aantal mensen met zeer complexe multi-problematiek in de regio en is nu dringend op zoek naar een locatie voor vestiging van een Domus-plus. Haarlemmers wordt gevraagd mee te denken over een geschikte locatie.
Linda van Berkel en Sheila Slob van het Leger des Heils, Welzijns- en Gezondheidszorg Noord-Holland juichen het meedenken van harte toe. “Het onderwerp ligt gevoelig en is hét voorbeeld van een ‘dit-niet-in-mijn-achtertuin’. Begrijpelijk. Wie gaat googelen vindt gemakkelijk voorbeelden van verzet van buurtbewoners. Maar dat is niet de hele werkelijkheid. In onze opvang in Amsterdam gaat het goed, en zo ook in een villawijk in het Gooi. Buurtbewoners zijn betrokken en weten medewerkers te vinden als ze zich zorgen maken of zaken willen bespreken. Onderzoek heeft bovendien inmiddels uitgewezen dat opvang in een Domus de overlast op straat met negentig procent vermindert,” aldus Sheila Slob.
Menswaardig bestaan
Domus-plus biedt opvang aan maximaal 25 mensen die nergens anders terecht kunnen. Linda van Berkel: “Dan moet je denken aan mensen met meerdere diagnoses, verslaving waardoor ze ziek zijn, en bovendien met een licht verstandelijke beperking. Ze zijn niet in staat om voor zichzelf te zorgen, kunnen geen structuur in hun leven brengen, hebben moeite om zich te handhaven in de maatschappij, of snappen de wereld niet. Als ze in een opvang zitten waar ze overdag niet terecht kunnen komen ze op straat, voelen zich opgejaagd en veroorzaken dikwijls overlast. Volledig herstel is vaak niet mogelijk, maar het is wel mogelijk hen rust en een menswaardig bestaan te bieden.” Wie daar onder anderen van profiteerde was Michel (49), die elders in Nederland in een Domus- plus woont. Met zijn uitgebreide drugsverleden waardoor hij zijn huis werd uitgezet, belandde hij enkele jaren op straat, sliep onder een afdakje bij een kerkhof. Tot een wijkagent werd getipt en hij opvang kreeg in Domus-plus. “Hier doe ik van alles, papier prikken in de buurt om de straat netjes te houden, op mijn laptop spelletjes doen en plaatjes kijken over Hindoeïsme. Ik droom van een eigen plekje, met een auto of een fiets voor de deur. En terug naar de stad.”
Zorg op maat
In een Domus-plus wordt zorg op maat geboden. De bewoners hebben een eigen kamer met toilet en douche. Per persoon wordt een dagprogramma opgesteld zodat er een structuur ontstaat. Dat kan dagbesteding in huis zijn, of enkele uren werk of scholing. Het blijkt positief te werken als zij samen het eten klaar maken en gezamenlijk eten. In Domus-plus woningen elders in het land zijn soms moestuinen waar in gewerkt kan worden, en in Amsterdam lopen zelfs twee hangbuikzwijntjes in de tuin die bewoners kunnen verzorgen. Bewoners die zo ziek zijn dat ze zich verwaarlozen en dreigen te verloederen krijgen in huis speciale aandacht: ‘bemoeizorg.’ Iemand die zegt: “dit moet gewoon, klaar”. Veiligheid voor hen zelf en de omgeving staat voorop in de Domus-plus.
Suggesties locatie welkom
In Domus-plus zijn altijd twee tot drie personeelsleden aanwezig, en in de nacht is er een nachtwaker. Ook zijn er gedragswetenschappers bij betrokken en uiteraard de wijkagent en partners in de zorg. Voor omwonenden is er dag en nacht iemand bereikbaar als er overlast wordt ervaren. Voor een optimaal klimaat in de omgeving wordt nauw samengewerkt met wijkagent, wijkraad en buurtregisseur. “Op alle meldingen wordt meteen opgetreden,” aldus Sheila Slob. “Het dringt nu echt. Er zitten nu mensen op plekken waar ze niet de goede zorg krijgen. Het liefst zouden we gisteren al gestart zijn met de Domus-plus in Haarlem. Een locatie aan de rand van een woonwijk, bereikbaar met openbaar vervoer is het meest geschikt.”
De gemeente Haarlem wil óók plek bieden aan mensen die zozeer onaangepast zijn dat zij zelfs niet in een groepsvorm kunnen wonen. Dat kan in kleine eenvoudige woningen: Skaeve Huse.
Haarlemmers die ideeën hebben voor een goede locatie voor een Domus-plus en of Skaeve Huse kunnen dat melden aan opvang@haarlem.nl.
Lees meer op www.haarlem.nl/opvang
