Niets nieuws onder de zon

Niets nieuws onder de zon

Een onderneming loost afval in het milieu waardoor de volksgezondheid in gevaar komt. Maar door listig optreden van het bestuur wordt geen sector gerelateerde wet- en regelgeving overtreden. Kan dat zomaar? Moeten er juridische consequenties volgen?

Een leek oordeelt dat het bestuur verantwoordelijk is voor de eventuele schade. De advocaat van deze onderneming ziet geen vuiltje aan de lucht en oordeelt dat keurig aan alle sector gerelateerde wet- en regelgeving is voldaan. Wie van beiden heeft er gelijk?

Onlangs presenteerden liefst vijfentwintig hoogleraren een wetsvoorstel, op grond waarvan besloten vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid en naamloze vennootschappen in de statuten dienen op te nemen dat bestuurders en commissarissen dienen "te zorgen dat de vennootschap deelneemt aan het maatschappelijk verkeer als een verantwoorde vennootschap". Dit voorstel richt zich tegen al te dominant koersen op aandeelhouderswaarde door ondernemers.

Kritiek
Het wetsvoorstel is de hoogleraren op veel kritiek komen te staan, omdat "maatschappelijk verantwoord ondernemen" te vaag zou zijn. Een andere veel gehoorde kritiek is dat bestuurders en commissarissen allereerst de belangen van aandeelhouders, werknemers en crediteuren dienen te behartigen; en niet ook het bredere algemene belang.

Kelderluik-arrest
Wat de critici van het wetsvoorstel vergeten is dat de open norm zo oud is als de weg naar Rome. Deze open norm is ontwikkeld in het "Kelderluik- arrest". Een medewerker van Coca Cola had bij het afleveren van frisdrank aan café de Munt in Amsterdam een kelderluik open laten staan, waardoor een bezoeker van het etablissement
in het gat viel en daarbij ernstige verwondingen opliep. De frisdrankbezorger werd voor de schade verantwoordelijk gehouden.

Onlangs werd het Kelderluik-arrest nog succesvol toegepast in de klimaatzaak tegen Shell.
Shell wordt in deze zaak wegens de uitstoot van CO2 verantwoordelijk gehouden voor klimaatverandering en de gevolgen daarvan. Met het wetsvoorstel is er dan ook niets nieuws onder de zon. 'Nil nove sub sole', zeiden de Romeinen, en die waren niet echt achterlijk. Op het Romeinse recht en hun logische redeneren is ons huidige rechtssysteem goeddeels gebouwd.

Die leek van daarnet blijkt met gezond verstand het recht van onrecht te kunnen onderscheiden. En de advocaat? Hij/zij beheerst het abstracte van de sector gerelateerde wet- en regelgeving tot in detail; maar weet zich met de open norm maatschappelijk verantwoord ondernemen geen raad. Hij ziet als het ware door de bomen het bos niet meer. Wat vindt u?

Daniël Westerhuis studeerde notarieel recht in Groningen. Liep zijn stage en eerste notariële jaren bij de Brauw Blackstone Westbroek in Amsterdam. Was voorzitter van de Ring van Notarissen en Kandidaat- Notarissen Den Haag en is samen met Christ-Jan van Haperen en Nicole Stigter partner bij Westerhuis Notarissen te Gouda. Daniël heeft onlangs de postdoctorale Grotius opleiding estate planning afgerond.

 


Reacties

WhatsApp us!