In de spiegel: Johan Kos

In de spiegel: Johan Kos Foto: Flower Science

Een hele grote groep is inmiddels volop duurzaam aan het ondernemen. Ik merk dat al meer telers ‘om’ zijn. Niet alleen omdat het moet vanuit wetgeving, maar telers zien ook dat duurzaam meestal efficiënt kan zijn. Daarnaast neemt het kennisniveau van de agrariër toe en zijn ze steeds vaker bereid om succesvolle traditionele methodes kritisch onder de loep te nemen. Deze voorlopers zijn nu stappen verder. Nu is de rest van de sector aan de beurt om stappen richting duurzaamheid te zetten. Bepaalde gewasbeschermingsmiddelen verdwijnen en het is tijd voor actie. Ook zij moeten aan de slag met maatregelen nemen en de kennis gebruiken die inmiddels is opgedaan.

1. Als je in de spiegel kijkt, wat voor soort ondernemer zie je dan?
Ik ben een gedreven ondernemende directeur. Een mensen-mens. En ondanks dat ik al 29 jaar bij dit bedrijf werk, merk ik dat geen dag hetzelfde is. Ik zie mezelf als lerend mens. Het liefst leer ik samen met anderen. Dat kunnen collega’s zijn of bijvoorbeeld ondernemers waarmee we een project zijn gestart. Want het is nooit klaar, er zijn altijd nieuwe uitdagingen.

2. Wat is je corebusiness?
Proeftuin Zwaagdijk doet praktijkgericht onderzoek in de land- en tuinbouw. Afgelopen jaren hebben we een flinke groei doorgemaakt. We zijn inmiddels marktleider op het gebied van plantgezondheid. Onze 55 medewerkers zijn iedere dag bezig met de laatste ontwikkelingen in de agrarische sector. Ons onderzoek wordt gedaan op wel 100 verschillende locaties in Nederland, van Groningen tot Limburg. Doel is onder meer om agrariërs te helpen innoveren en daarmee Nederland koploper van de agrarische sector in de wereld te houden.

3. Van wie ben jij d’r een?
Ik kom oorspronkelijk uit Langedijk in Noord Holland, mijn ouders hadden een agrarisch bedrijf in bloembollen- en groenteteelt. Die combinatie was in die tijd nog heel gewoon. Het bedrijf bestaat nog steeds, mijn twee broers hebben het overgenomen. Ikzelf besloot naar Den Bosch te gaan en een onderwijsbevoegdheid te halen. Ik had veel met landbouw en ik wilde er ook wel in verder, maar ik had ook geregeld last van mijn rug. Als agrariër heb je nu eenmaal te maken met zware lichamelijke inspanningen, daarom besloot ik het zekere voor het onzekere te nemen en te gaan leren. Uiteindelijk ben ik hierdoor leraar geworden, zo’n zeven jaar. Ik gaf les in bloembollen- en plantenteelt. Sinds 1990 werk ik bij Proeftuin Zwaagdijk.

4. Waar ben je het meest trots op?
We zijn van kleine semi-overheidsorganisatie gegroeid naar een groot en krachtig privaat bedrijf. Zes jaar geleden zijn we een erkend onderzoeksinstituut geworden dat op topsectorniveau opereert. Ook zijn we van 5 medewerkers naar 55 medewerkers gegaan. Inmiddels zijn we niet alleen regionaal en nationaal actief, we doen ook veel in buurland België en er lopen een aantal internationale projecten. Kortom, ik ben enorm trots op de groei die Proeftuin Zwaagdijk afgelopen jaren heeft doorgemaakt.

5. Van welke gebeurtenis heb je veel geleerd?
Ik leer elke dag. Van agrariërs, collega’s en andere professionals in dit vak. In 2012 hebben wij Demokwekerij Westland overgenomen. Dat betekende dat we de beschikking kregen over een demonstratieruimte waar partijen hun producten kunnen demonstreren. Het was een grote en goede verandering voor ons bedrijf. Twee jaar geleden, in 2017, verhuisden wij naar het World Horti Center en zijn we intensief gaan samenwerken met meerdere organisaties onder één dak, hierdoor zijn we een prachtig internationaal kennis- en innovatiecentrum geworden.

6. Waar gaat je hart snel van kloppen?
Ik raak altijd het meest enthousiast van de projecten die wij met ondernemers doen. Als we samen naar oplossingen zoeken, samen de schouders eronder zetten en samen resultaat boeken. Dan is dat het mooiste wat er is. Momenteel lopen er heel wat mooie innovatieve projecten met ondernemers, zoals groente telen op water. Dat is een proces van jaren geweest, maar we boeken echt mooie resultaten en het bedrijfsleven pakt het nu op. En we zijn een project gestart met zomerbloemen en chrysanten. Ook hier gaan we telen op water. Ik denk dat in de toekomst steeds vaker gekozen wordt om het gewas uit de grond te halen en verder te gaan met waterteelt. Dat heeft natuurlijk consequenties, maar het biedt ook heel veel kansen.

7. Ben je een duurzame of bewust ondernemer?
Dit bedrijf is uiteraard al jaren intensief bezig met duurzaamheid. Daar zijn we gelukkig vroeg mee gestart en daar plukken we nu de vruchten van. Er zijn meerdere redenen om duurzaam te ondernemen. Een grote overweging is de zorg voor ons milieu, maar vrijwel in alle gevallen bespaart het ook geld. Daarnaast moeten we rekening houden met het eigen en het gezamenlijke imago van de landbouw. Ik ben ervan overtuigd dat duurzaam ondernemen straks de nieuwe standaard is. De vraag is wel, hoe ver gaan we? Het is hoe dan ook een van de grootste uitdagingen van de toekomst.

8. Wat moet anders in de bloemenbollensector de komende jaren?
Een hele grote groep is inmiddels volop duurzaam aan het ondernemen. Ik merk dat al meer telers ‘om’ zijn. Niet alleen omdat het moet vanuit wetgeving, maar telers zien ook dat duurzaam meestal efficiënt kan zijn. Daarnaast neemt het kennisniveau van de agrariër toe en zijn ze steeds vaker bereid om succesvolle traditionele methodes kritisch onder de loep te nemen. Deze voorlopers zijn nu stappen verder. Nu is de rest van de sector aan de beurt om stappen richting duurzaamheid te zetten. Bepaalde gewasbeschermingsmiddelen verdwijnen en het is tijd voor actie. Ook zij moeten aan de slag met maatregelen nemen en de kennis gebruiken die inmiddels is opgedaan.

9. Waar zie jij jezelf/je bedrijf over 5 jaar?
Proeftuin Zwaagdijk blijft werken aan duurzaamheid en het versterken van onder andere plantgezondheid. Komende jaren willen wij nog meer contact hebben met ondernemers om samen verder te komen vanuit de praktijk: innoveren en ontwikkelen. Uiteraard willen wij ook zoveel mogelijk kennis delen. Ondernemers die hulp nodig hebben bij hun uitdagingen kunnen zich bij ons melden. Bij voorkeur starten wij projecten op in groepsverband, want samen projecten oppakken werkt goed.

10. Er lopen veel mensen rond in de bloemensector. Met welke persoon wil jij wel een dagje ruilen? In wiens schoenen wil jij wel een dagje lopen?
Sjaak van der Tak, voorzitter glastuinbouw Nederland. Als ik kijk wat hij in korte periode met zijn organisatie heeft bereikt en naar de uitdagingen die er nog zijn, dan neem ik mijn petje af. Ik denk dat we nog veel van hem kunnen verwachten. Hij is onder andere bezig met de versterking van de collectiviteit in de glastuinbouw. Dit is in mijn beleving erg belangrijk om de glastuinbouw niet alleen nationaal maar ook internationaal een stap verder te brengen. Het is voor mij een mooi voorbeeld hoe dit ook zou kunnen werken in andere sectoren.

Auteur: Flower Science


Reacties

WhatsApp us!