Ik studeerde ooit fiscaal recht. Ik had ook voor fiscale economie kunnen kiezen, maar destijds dacht ik dat economie vooral iets was met veel saaie cijfers. Inmiddels weet ik beter. Fiscaal recht is steeds vaker fiscaal onrecht en economie is een gedragswetenschap. En gedrag is altijd interessant, zeker ook in een fiscale context.
Wat gaan mensen doen als je het lage BTW tarief van 6% naar 9% verhoogt? Gaan of kunnen ze dan minder dingen kopen waar 21% BTW op zit? En als dat zo is, wat betekent dat dan voor de totale belastingopbrengsten?
Ja, hier moet je gevoel voor cijfers bij hebben, maar dat heb je als fiscalist deze dagen ook keihard nodig. Prinsjesdag en het Belastingplan 2019 gaan over cijfers. Heel veel cijfers. Onze regering doet haar uiterste best om met het ene na het andere koopkrachtplaatje aan te tonen dat nu echt bijna iedereen er volgend jaar op vooruitgaat. Vervolgens lees ik dat het vertrouwen in onze regering nog nooit zo laag geweest is, dus wie gelooft die koopkracht tovenarij en dat goochelen met cijfers nog?
Jacco Vonhof, de kersverse voorzitter van MKB Nederland, is een snelle leerling zo bleek uit een interview dat hij gaf op Prinsjesdag. Daarin claimde hij dat het feit dat het box 2 tarief niet naar 28,5% maar naar 26,9% gaat, te danken was aan de lobby van zijn club. Leuk geprobeerd, maar feitelijk is het feit dat het box 2 tarief minder verhoogd wordt een rechtstreeks gevolg van het minder verlagen van de vennootschapsbelasting. En de vennootschapsbelasting gaat minder omlaag vanwege... jawel, de dividendbelasting. Die wordt afgeschaft, want de Koning zei het! Je moet wat als je als Minister President niet meer geloofwaardig bent, dan laat je het de Koning gewoon nog eens zeggen in de Troonrede.
Gaat het MKB er nu echt op vooruit? Vonhof wees er in hetzelfde interview wel feilloos op dat de verhoging van het box 2 tarief een forse lastenverzwaring voor directeur aandeelhouder is. Want door het ontbreken van overgangsrecht moet ook voor winsten waar ooit 25% of zelfs nog 35% vennootschapsbelasting over betaald is, straks 26,9% box 2 belasting worden betaald.
Het punt dat Vonhof miste, is dat de MKB winstvrijstelling de komende jaren tegen een steeds lager tarief aftrekbaar zal zijn. Ten onrechte, want die MKB winstvrijstelling was bij invoering een tariefscompensatie voor het MKB en de redenen voor die compensatie zijn nog steeds in optima forma aanwezig. Dit deugt dus niet!
En zo goochelen we met cijfers en gaat het al lang niet meer over het realiseren van doelstellingen en een bestendig fiscaal stelsel. We schuiven een evenwichtig box 3 stelsel voor ons uit, we maken geen meters in het zzp-dossier en maken ons druk over de bijtelling over de fiets van de zaak.
Eddy Staas is partner bij BDO Belastingadviseurs
