Bedrijven in moeilijkheden, het is een teken des tijds. Alhoewel er lichtpunten lijken te zijn aan de economische horizon, is algemeen waarneembaar dat grote delen van het bedrijfsleven zich nog lang niet hebben ontworsteld aan de gevolgen van de economisch crisis. De omstandigheden kunnen een onderneming er toe dwingen om met crediteuren een schuldsaneringsregeling aan te gaan. Dat is tot nu toe in de praktijk een lastig traject, hoewel niet onmogelijk.
Veelal eindigen dergelijke trajecten toch in een surseance of erger een faillissement. Het treffen van een akkoord met schuldeisers kan namelijk niet buiten surseance of faillissement worden afgedwongen, ook als een grote meerderheid van schuldeisers wél met een dergelijke schuldsanering akkoord is.
De huidige praktijk waarbij buiten surseance of faillissement een schuldsanering wordt betracht strandt veelal op onredelijke standpunten van (veelal ook kleine) schuldeisers die een deal over de schuldsanering traineren. Die kunnen formeel niet gedwongen worden om mee te doen, een enkele uitzondering daargelaten indien blijkt dat er onrechtmatig wordt gehandeld.
De minister van justitie wil het nu mogelijk maken om crediteuren en aandeelhouders te verplichten een akkoord over schuldsaneringen te sluiten als een ruime meerderheid van schuldeisers daartoe bereid is (Dwangakkoord). De onwenselijke gevolgen van het niet doorgaan van een schuldsaneringsdeal leidt tot scherpe daling van de bedrijfswaarden, banenverlies en schuldeiser, die soms helemaal niets terugkrijgen in een faillissement omdat dit in vrijwel alle gevallen tot volledige liquidatie leidt met enorm waardeverlies.
Uit onderzoek is ook gebleken dat het bankroet van een op zichzelf levensvatbare onderneming relatief vaak voorkomt. Bij de ontwerp wettelijke regeling is gekeken naar voorbeelden in de Verenigde Staten (chapter 11) en Groot Brittannië,
die regelingen kennen die het mogelijk maken dat de rechter onredelijke crediteuren kan dwingen mee te werken aan een schuldsanering. Daarvoor is dus een “quorum” (meerderheid) van schuldeisers nodig. Daarbij kunnen
ook deals in beeld komen waarbij aandeelhouders zijn betrokken door verlenging van terugbetalingstermijnen, terugbetalen in aandelen in plaats van cash of de uitgifte van nieuwe aandelen.
Het quorum is in de regel dat twee derde van het schuld-bedrag vóór de saneringsdeal moet zijn. Ook worden thans al veelvuldige akkoorden buiten surseance of faillissement aangeboden maar de praktijk wijst wel uit dat het
behoorlijke inspanningen vergt om onredelijke schuldeisers waaronder fiscus en UWV over de streep te trekken. Het komende “dwangakkoord” buiten faillissement kan straks een belangrijk verbeterd instrumentarium aanreiken.
Indien een bedrijf ook thans in moeilijkheden verkeert, en/of problemen heeft met zijn bank of schuldeisers is het wel zaak om niet de nieuwe wetgeving af te wachten, waarvan de verwachting is dat die pas in de loop van 2015 door de eerste- en tweede kamer komt. Bedrijven in moeilijkheden moeten nu al aan de slag om een dreigend bankroet te voorkomen en kunnen dus ook nu al een schuldsaneringsdeal trachten te bereiken. Levenbach & Gerritsen Advocaten heeft ervaren insolventiejuristen in huis die daarbij kunnen adviseren.
mr. R.E. Gerritsen
